ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΗ

«Τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;».

Στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός τονίζει την αξία της ψυχής και υποδεικνύει και τα μέτρα που πρέπει να λάβει ο χριστιανός, για να επιτύχει τη σωτηρία της ψυχής του. Aνεκτίμητος θησαυρός για τον άνθρωπο αγ. είναι η αθάνατη ψυχή του. Τίποτε στον κόσμο αυτό τον πρόσκαιρο και τον μάταιο δεν μπορεί να ισοβαθμίσει την πολύτιμη αξία της. Πλούτη, θησαυροί, δόξες, μεγαλεία και ο κόσμος όλος είναι ένα μηδέν μπροστά στην αξία της ψυχής.

«Τί ὠφελήσει ἄνθρωπον, ἐάν κερδίσῃ τόν κόσμον ὅλον καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ;» λέει ο Κύριος  ἤ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;

Δεν υπάρχει δηλαδή αντάλλαγμα για την αθάνατη και αιώνια ψυχή.

Γι αυτό ας προσπαθήσουμε μέσα σε πολύ λίγο χρόνο που μας επιτρέπει τούτη την ώρα να κατανοήσουμε την ανυπολόγιστη αξία της ψυχής και την φροντίδα που θα πρέπει να δείξουμε γι’ αυτήν.

Ο άνθρωπος έχει διπλή υπόσταση, αποτελείται δηλαδή από ψυχή και σώμα. Το σώμα προέρχεται από τη γη, ενώ η ψυχή είναι ουράνια και η αξία της πολύ μεγάλη. Την δημιούργησε ο Θεός, όταν «ἐνεφύσησεν» στο πρόσωπο του Αδάμ «πνοήν ζωῆς». Ἡ ψυχή επομένως είναι που δίνει ζωή στο σώμα. Όταν αυτή χωριστεί από το σώμα, επέρχεται ο θάνατος. Κι όταν το σώμα νεκρωθεί, η αθάνατη ψυχή εξακολουθεί να ζει. Η ψυχή μας επομένως είναι δημιούργημα της επενέργειας του Αγίου Πνεύματος. Πλασθήκαμε «κατ᾿ εἰκόνα καί καθ᾿ ὁμοίωσιν Θεοῦ». Είμαστε προικισμένοι με θεία και έξοχα χαρίσματα∙ το λογικό, τη σκέψη, την ομιλία, την ελευθερία, το δημιουργικό, τα οποία δεν υπάρχουν στα ζώα, για τον απλούστατο λόγο ότι τα ζώα δεν έχουν ψυχή.

Ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος λέει ότι το ενδιαφέρον για την σωτηρία της ψυχής μας μοιάζει με το εμπόριο. Όπως κάθε βράδυ ο έμπορος υπολογίζει το κέρδος και τη ζημιά της ημέρας, έτσι όλοι μας θα πρέπει κάθε βράδυ να κάνουμε τον απολογισμό μας. Να εισερχόμαστε στα άδυτα της καρδιάς μας και να ρωτούμε τον εαυτό μας: Μήπως με κάποιον τρόπο σήμερα στενοχώρησα το Θεό; Μήπως είπα κάποιο λόγο κακό; Μήπως εξόργισα τον αδελφό μου; Μήπως κατέκρινα κάποιον; Μήπως ήρθε μέσα μου κάποια επιθυμία σαρκική και την δέχθηκα με ευχαρίστηση; Μήπως νικήθηκα από γήινες μέριμνες;

Αγ.αδ., ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός με την απλότητα που τον διέκρινε έλεγε στα φλογερά του κηρύγματα:

Ψυχή καί Χριστός σᾶς χρειάζονται. Αυτά τα δύο να προσέχετε να μη σας τα πάρουν.

Δεν μπορούμε να παίζουμε με τη σωτηρία μας. Όταν ο Θεός έγινε άνθρωπος, ταπεινώθηκε και θυσιάστηκε για τη σωτηρία των ψυχών μας, δικαιολογούμαστε επομένως να παραμένουμε εμείς αδρανεῖς και ασυγκίνητοι; Όταν η αθάνατη ψυχή μας είναι «τό κινδυνευόμενον», δικαιολογούμαστε να θέτουμε σε κίνδυνο τη σωτηρία μας;

Θα αναφέρω ένα περιστατικό που έγινε μεταξύ ενός γιατρού και ενός ασθενούς. (Το πήρα από ένα βιβλίο ενός πατέρα της εκκλησίας μας). Κάποιος πιστός γιατρός, προσπαθούσε να βοηθήσει και πνευματικά έναν ασθενή του, και του έκανε την σύσταση να εξομολογηθεί, λέγοντας του ότι, η θεραπεία της ψυχής θα βοηθήσει και την σωματική του υγεία.

Εκείνος τον άκουγε ευχαρίστως, ανέβαλε όμως συνεχώς την μετάνοια του. Τότε ο γιατρός χρησιμοποίησε ένα τέχνασμα. Όταν επισκέφθηκε ξανά τον ασθενή του, άφησε ένα φάρμακο και ετοιμάσθηκε να φύγει.

«Πότε θα το πάρω το φάρμακο γιατρέ;», ρώτησε ο ασθενής, με αγωνία.

«Μπορείς να το πάρεις… μετά από ένα μήνα», απάντησε ο γιατρός.

«Τί λες γιατρέ μου! Μπορεί να πεθάνω μέχρι τότε…», αντέδρασε ο ασθενής.

«Ε, τότε να το πάρεις την ερχόμενη εβδομάδα», απαντά ο γιατρός.

«Μα γιατρέ μου μπορεί να μην ζω μέχρι την ερχόμενη εβδομάδα!», είπε πάλι ο άρρωστος.

«Κοίτα…, εάν δεν αισθάνεσαι καλά να το πάρεις αύριο».

«Γιατρέ μου, πειράζει να το πάρω σήμερα;»

«Καλά…, να το πάρεις σήμερα!» και χαμογελώντας πρόσθεσε ο πιστός γιατρός:

Αγαπητέ μου, αφού κανείς δεν είναι βέβαιος, ασθενής ή υγιής, ότι θα ζει την επόμενη στιγμή, γιατί να ενδιαφέρεται τόσο για την σωματική του υγεία, αλλά να αδιαφορεί για την σωτηρία της ψυχής του; Τέτοιου είδους αναβολές αγ., είναι πολλές φορές καταστροφικές.

Ο Χριστός μας λέγει: «Τι ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδίση τον κόσμον όλον και ζημιωθή την ψυχή του;» Τι ωφελείται; Τι κέρδος έχει ο άνθρωπος όχι να ψευτοχαρεί λίγο (γιατί αυτό μας προσφέρει τελικά ο κόσμος), μα έστω και όλο τον κόσμο να  κερδίσει; Αν είναι να χάσει την αιώνια ζωή, τι θα ωφεληθεί; Τι κέρδος έχει; Σε λίγο θα τελειώσουν όλα.

Όμως, παρόλο που είναι τόσο ωραία, τόσο σοφά, τόσο λογικά τα λόγια του Χριστού, εμείς μερικές φορές, φεύγουμε από κοντά Του. Και φεύγουμε όχι

κάνοντας ένα απότομο άλμα, για να πάμε μακριά, αλλά φεύγουμε χωρίς να το καταλάβουμε. Και πώς γίνεται αυτό;

Κάποια στιγμή αγ.. αρχίζεις και λες:  -Δεν πειράζει εκείνο, δεν πειράζει το άλλο, δεν χάθηκε ο κόσμος αν παραλείψω κάτι. Και νομίζεις ότι έτσι γίνεται η ζωή πιο ευχάριστη.

-Τι δηλαδή; Να σηκωθώ να πάω το πρωί στην Εκκλησία; Όλη την εβδομάδα πέθανα στη δουλειά και στον κόπο. Να μην κοιμηθώ λίγο περισσότερο την Κυριακή; Ε, ας κοιμηθώ. Να σηκώσω τα παιδιά κυριακάτικα δε φτάνει που ξυπνάνε κάθε πρωϊ για να πάνε στο σχολείο; Ή πότε θα μαγειρέψω και πότε θα ποιο τον καφέ μου; Ή μια Κυριακή μου μένει και πάω στο ψάρεμα, στο κυνήγι και όπου αλλού. Μα αγαπητέ μου 4 Κυριακές έχει ο μήνας δεν μπορείς την μία να την αφιερώσεις στον Θεό; Ή η άλλη δικαιολογία. Κάθε Κυριακή έχω τόσα μνημόσυνα, δεν πάω στην ενορία μου αλλά πάω σε πολλές εκκλησίες. Ναι το καταλαβαίνω απολύτως. Όμως πάς ανάβεις το κεράκι σου και βγαίνεις έξω και «λύνεις» το προβλήματα όλη της Ελλάδος και των ανθρώπων, καπνίζοντας και παίζοντας κομπολόι. Ούτε στιγμή δεν σταματάς μέσα στο ναό να ακούσεις θείον λόγον και να προσευχηθείς.

Αγ.αδ.. Πέρασε η μέρα, και αύριο κάνεις μια άλλη υποχώρηση μεγαλύτερη. Πας λίγο παραπέρα στο κακό. Και τι γίνεται τότε; Βρίσκεις ότι έτσι περνάς πιο όμορφα. Αλλά στην πραγματικότητα τι συμβαίνει;

Έλεγε κάποτε ένας πατέρας της εκκλησίας. Τα φύλλα πάνω στα δένδρα, ένα μεγάλο χρονικό διάστημα είναι καταπράσινα. Έρχεται το φθινόπωρο και παίρνουν όμορφα χρώματα γίνονται κοκκινωπά, μετά κιτρινωπά (σαν χρυσάφι) κλπ. Τα καμαρώνεις, σε μαγεύουνε. Αλλά αυτό δεν είναι για καλό.

Ενώ τα καμαρώνουμε στην πραγματικότητα έχουν μπει σε πορεία θανάτου. Σε λίγο θα πέσουν και θα μείνουν μόνον τα κλωνάρια. Που είναι η ομορφιάτους;

Έτσι και ο άνθρωπος. Από την στιγμή που κόβει λίγο από εκείνα που αποτελούν την χριστιανική πολιτεία, νομίζει πως ομόρφυνε τη ζωή του. Νομίζει ότι την έκανε πιο ευχάριστη, πιο ήρεμη, πιο άνετη.

Λένε ορισμένοι.  Βρε παιδάκι μου, η Εκκλησία είναι πληκτική. Όλο τα ίδια ακούμε. Δες καλύτερα τηλεόραση. Κάθε φορά, διαφορετική παράσταση και διαφορετικά πράγματα. Αλλιώς αισθάνεσαι, ξεκουράζεσαι.

Αλλά είπε ο Χριστός:

-Τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο να κερδίσει τον κόσμο όλο και ζημιωθεί την ψυχή του;  Γιατί ο κάθε ένας από εμάς να πάρει την πορεία προς τον πνευματικό θάνατο; Και να καταλήξει στον πνευματικό  θάνατο κάνοντας συγκαταβάσεις, μικρές στην αρχή, μεγαλύτερες ύστερα; Που όλο και τον απομακρύνουν από το άγιο θέλημα του Θεού

Και σε όλους μας, έρχονται οι λογισμοί: «Ε, δεν πειράζει. Μια ολόκληρη ζωή νομίζουμε ότι είμαστε σωστοί. Δεν χάθηκε ο κόσμος και να κάνουμε κάτι».     Ο άγιος Παϊσιος έλεγε: Να προσέχουμε αγαπητοί μου αυτούς τους λογισμούς. Είναι επικίνδυνοι.

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός αισθάνεται μεγάλη χαρά όταν επιστρέφουμε κοντά του και τον ακολουθούμε. Και μας καλεί με πολλούς τρόπους. Μας φωνάζει:

-Ελάτε, σας περιμένω!    Με την καμπάνα, τον Σταυρό, το θυμίαμα, τις εικόνες. Με όλα όσα βλέπουμε στην Εκκλησία και συμβαίνουν στη ζωή μας. Όλα είναι φωνές του Θεού που μας λένε: «Γυρίστε παιδιά μου, κοντά μου, για να γεμίσει η καρδιά μου χαρά». «Χαρά γίνεται εν ουρανώ, επί ενί αμαρτωλώ απομακρυσμένω μετανοούντι», όταν διορθώσει το μυαλό του. Γιατί με την διόρθωση του μυαλού επιστρέφουμε στον Χριστό, και με το χαλάρωμα του μυαλού φεύγουμε από κοντά Του.  Δεν φταίει τίποτε άλλο. Η γνώμη και το μυαλό μας φταίει.

Ο Θεός είναι πολυεύσπλαγχνος, και χαίρει περισσότερο από όλα όταν γυρίζουμε κοντά του. Το κήρυγμα της Εκκλησίας, όλη η Εκκλησία, είναι η πρόσκληση του Θεού στα παιδιά του για μετάνοια και επιστροφή. Αμήν.